Zamana iz bırakanlara teşekkür ve plaket

Osmanlı döneminde gümrük işlemleri için inşa edilen ve yaklaşık 350 yıllık bir geçmişe sahip olan tarihi yapı, etkinliğe ev sahipliği yaparak şehrin kültürel hafızasına önemli bir katkıda bulundu.
Programa; Erzurum Valisi Mustafa Çiftçi, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Hacımüftüoğlu, Erzurum Cumhuriyet Başsavcısı Âdem Aydemir, Erzurum Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bülent Çakmak, ŞEHİR-DER Erzurum Şube Başkanı Uğur Aksu, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, kanaat önderleri ve çok sayıda davetli katıldı.
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan programda, Gümrük Hanı’nda yapılması planlanan "Ermeni Mezalim Müzesi ve Bilgilendirme Merkezi"nin kısa bir tanıtım videosu izlendi. Ardından protokol konuşmaları ile program devam etti.
İlk olarak söz alan ŞEHİR-DER Erzurum Şube Başkanı Uğur Aksu konuşmasında, Gümrük Hanı’nın tarihi önemine dikkat çekerek şunları söyledi: "Bilindiği gibi bu bina, cennetmekân Derviş İbrahim Ağa tarafından yaptırılmış bir Gümrük Dairesidir. Rivayetlere göre Evliya Çelebi’nin de 1.5 yıl defterdar olarak görev yaptığı bu bina, derneğimiz tarafından bakıma alınmış ve yaklaşık 5 aylık bir sürede hizmete hazır hale getirilmiştir. Bu bağlamda siz kıymetli büyüklerimizi burada toplamamızdaki amaç; yaklaşık 350 yıllık olan bu tarihi binanın yeniden tarihe kazandırılmasındaki sevincimizi paylaşmak ve Erzurum’a gönül vermiş sizlerin projemize desteğini almaktır. Çünkü bunca acıyı çekmiş, özellikle Ermeni Mezalimini en koyu haliyle görmüş bu şehirde hâlâ bir mezalim anıtı ortaya çıkarılamamıştır. Bu durumu bir görev addeden Şehir-Der Yönetimi, Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Mehmet Sekmen’in başlattığı tarihi dokunun ortaya çıkarılması projesinin bizlere aşıladığı vizyon ve şehre geldiği günden itibaren Tabyalar başta olmak üzere şehrimizin milli ve manevi dokusunun iyileştirilmesi adına çalışmalar yürüten Sayın Valimiz Mustafa Çiftçi’nin yüksek ilgisi sayesinde böyle bir binada, siz yaşayan değerlerimize vefa programını yapmaktan şeref duymaktayız."
"Yolların, suların ve medeniyetlerin kesiştiği şehir: Erzurum"
Programda konuşan Erzurum Valisi Mustafa Çiftçi ise Erzurum’un tarihi dokusuna dikkat çekerek şunları söyledi: "Erzurum ile ilgili güzel bir tanımlama var: Yolların, suların ve medeniyetlerin kesiştiği şehir olarak tarif ediliyor. Bu, hakikaten Erzurum’a uygun bir tarif. Şehrin her tarafından adeta tarihi eser fışkırıyor. Nereye gidersek gidelim, Erzurum’un her tarafına tarihi eserler serpiştirilmiş durumda. Gümrük Hanı'na geçen sene, kış mevsiminde geldiğimi hatırlıyorum. O zaman bütün odalarını gezdim ve gördüğüm manzara içler acısıydı. Şehir-Der bizden burayı "Ermeni Mezalimi Müzesi" olarak dönüştürmek için talepte bulunmuştu. Aynı zamanda Yakutiye Kaymakamlığımızın da buraya ADEM ( Aile Danışmanlık Merkezi) açmak gibi bir düşüncesi vardı. ‘Gidip bir göreyim, ikisinden hangisine daha uygun olacak?’ diye bir inceleme ziyaretinde bulundum. Şehir-Der ile birlikte bir iki kez bir araya geldik, projeyi görüştük, onların sunumlarını dinledik. Ayrıca Ermeni Mezalimi Müzesi açılması için Dışişleri Bakanlığımız ile ilgili bir yazışma da yaptık. Çünkü konunun Uluslararası ilişkileri de ilgilendiren bir boyutu da var. Yaptığımız İstişareler neticesinde, burayı Ermeni Mezalimi Müzesi olarak açmanın uygun olacağını belirledik.
"Herkesin desteğine ihtiyacımız var"
Tarihte yaşanmış mezalimlerin anlatılacağı bu müze için tüm kurum ve kuruluşlardan destek isteyen Vali Çiftçi, konuşmasını şu sözlerle sürdürdü: "‘Kervan yolda düzülür’ kabilinden, müzeyi daha canlı hale getirmek, zenginleştirmek için hepimizin desteğine, emeğine ihtiyaç var. İnşallah burada bulunan resmî kurumlarımız olsun, sivil toplum kuruluşlarımız olsun; hepsinin el birliğiyle, desteğiyle burayı gençlerimizin, çocuklarımızın gezebileceği, tarihte yaşanmış hadiselerin ibret alınabileceği güzel bir "Ermeni Mezalimi Müzesi" haline getirelim. Biliyorsunuz, tarihte Moskof mezalimi, Ermeni mezalimi, Bulgar mezalimi , Yunan mezalimi yaşamış memleketimiz. Burası da Doğu vilayetlerinden olması münasebetiyle, bizzat Ermeni mezalimine muhatap olmuş bir şehir. Onun için tarihte yaşananları gelecek kuşaklara aktarabilmemiz için burayı biraz daha zenginleştirmemiz gerekiyor."
Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen ve Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Hacımüftüoğlu da birer konuşma yaparak, bu tür kültürel projelerin önemine vurgu yaptılar ve desteklerini sürdüreceklerini ifade ettiler.
Programın sonunda, şehre kültürel ve sosyal katkı sunan "Zamana İz Bırakanlara" Şehir-Der tarafından hazırlanan plaketleri takdim edildi.