5. Bölge Mart ayı Teşvik verileri açıklandı

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 2025 Yılı Mart dönemi yatırım teşvik belgesi verilerini paylaştı. Erzurum’un içinde yer aldığı 5’inci Teşvik Bölgesinde Mart ayında 46, Ocak – Mart döneminde 182 yatırım teşvik belgesi aldı.

ERZURUM’UN BÖLGE PAYLARI

DOSİAD Araştırma Merkezince yapılan hesaplamalara göre 2024’te, Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat’la birlikte 16 ilin yer aldığı bölgenin 12 yıllık teşvikli yatırım payı yüzde 7.0, Sabit Yatırım payı yüzde 5.7, İstihdam payı yüzde 8.2 oldu

MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI

2025 yılı Mart ayında verilen teşvik belgelerinin 314 adedi I. Bölgede, 136 adedi II. Bölgede, 85 adedi III. Bölgede, 60 adedi IV. Bölgede, 46 adedi V. Bölgede, 114 adedi VI. Bölgede ve 1 adedi Muhtelif Bölgelerde kaydedildi

MART AYI SABİT YATIRIM

Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 14,2 milyar TL’si I. Bölgede, 15,4 milyar TL’si II. Bölgede, 3,2 milyar TL’si III. Bölgede, 2,8 milyar TL’si IV. Bölgede, 2,2 milyar TL’si V. Bölgede, 8,1 milyar TL’si VI. Bölgede ve 96 milyon TL’si Muhtelif Bölgelerde kaydedildiği açıklandı

OCAK-MART DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI

 2025 yılının Ocak-Mart döneminde verilen teşvik belgelerinin 1.035 adedi I. Bölgede, 472 adedi II. Bölgede, 339 adedi III. Bölgede, 255 adedi IV. Bölgede, 182 adedi V. Bölgede, 411 adedi VI. Bölgede ve 8 adedi ise Muhtelif Bölgelerde kaydedildi

3 AYLIK SABİT YATIRIM

Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 84,8 milyar TL’si I. Bölgede, 43,4 milyar TL’si II. Bölgede, 15,8 milyar TL’si III. Bölgede, 17,1 milyar TL’si IV. Bölgede, 12,4 milyar TL’si V. Bölgede, 17,4 milyar TL’si VI. Bölgede ve 878 milyon TL’si ise Muhtelif Bölgelerde kaydedildiği bildirildi

13 YILLIK SÜREÇ

Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,3, II. Bölge yüzde 18,1, III. Bölge yüzde 13,4, IV. Bölge yüzde 9,2, V. Bölge yüzde 7,0, VI. Bölge yüzde 12,7 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay aldı.

13 YILLIK SABİT YATIRIM

Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 43,5, II. Bölgenin payının yüzde 18,7, III. Bölgenin payının yüzde 14,6, IV. Bölgenin payının yüzde 8,0, V. Bölgenin payının yüzde 5,7, VI. Bölgenin payının yüzde 4,6 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 4,9 olduğu görüldü.

YATIRIM TEŞVİK BELGESİ BÜLTENİ -MART 2025 VERİLERİ-

MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ

2025 yılı Mart ayında 756 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir.

756 adet Yatırım Teşvik Belgesinin toplam sabit yatırım tutarı toplam 46 milyar TL olup, 12.376 kişilik istihdam öngörülmüştür.

 Mart ayında düzenlenen 756 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 732 adedi yerli firmalar, 24 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 44,1 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,9 milyar TL’dir.

MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI

2025 yılı Mart ayında verilen teşvik belgelerinin 314 adedi I. Bölgede, 136 adedi II. Bölgede, 85 adedi III. Bölgede, 60 adedi IV. Bölgede, 46 adedi V. Bölgede, 114 adedi VI. Bölgede ve 1 adedi Muhtelif Bölgelerdedir.

Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 14,2 milyar TL’si I. Bölgede, 15,4 milyar TL’si II. Bölgede, 3,2 milyar TL’si III. Bölgede, 2,8 milyar TL’si IV. Bölgede, 2,2 milyar TL’si V. Bölgede, 8,1 milyar TL’si VI. Bölgede ve 96 milyon TL’si Muhtelif Bölgelerdedir.

MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI 

2025 yılı Mart ayında düzenlenen 756 adet belgenin 455 adedi komple yeni yatırım, 236 adedi tevsi, 65 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Mart ayında yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 46 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 31,7 milyar TL’si komple yeni yatırım, 10,9 milyar TL’si tevsi ve 3,4 milyar TL’si de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.

MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI

Mart ayında verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 46 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 10 milyar TL’si Enerji sektöründe, 4,9 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 22,6 milyar TL’si İmalat sektöründe, 7,6 milyar TL’si Madencilik sektöründe ve 1 milyar TL’si Tarım sektöründedir.

MART AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI

Mart ayında düzenlenen 756 adet yatırım teşvik belgesinin 550 adedi Bölgesel, 203 adedi Genel ve 3 adedi ise Stratejik (2 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamında) mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 46 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 31 milyar TL’si Bölgesel, 14,9 milyar TL’si Genel ve 141 milyon TL’si Stratejik (54 milyon TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamında) mahiyetteki yatırımlara aittir.

2025 YILI OCAK-MART DÖNEMİ GELİŞMELERİ

2025 yılı Ocak-Mart döneminde, öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 191,8 milyar TL olan toplam 2.702 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde 47.310 kişilik istihdam öngörülmektedir.

Ocak-Mart döneminde düzenlenen 2.702 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 2.614 adedi yerli firmalar, 88 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 179,3 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 12,5 milyar TL’dir.

OCAK-MART DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI

 2025 yılının Ocak-Mart döneminde verilen teşvik belgelerinin 1.035 adedi I. Bölgede, 472 adedi II. Bölgede, 339 adedi III. Bölgede, 255 adedi IV. Bölgede, 182 adedi V. Bölgede, 411 adedi VI. Bölgede ve 8 adedi ise Muhtelif Bölgelerdedir.

Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 84,8 milyar TL’si I. Bölgede, 43,4 milyar TL’si II. Bölgede, 15,8 milyar TL’si III. Bölgede, 17,1 milyar TL’si IV. Bölgede, 12,4 milyar TL’si V. Bölgede, 17,4 milyar TL’si VI. Bölgede ve 878 milyon TL’si ise Muhtelif Bölgelerdedir.

OCAK-MART DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI

2025 yılı Ocak-Mart döneminde düzenlenen 2.702 adet belgenin 1.707 adedi komple yeni yatırım, 805 adedi tevsi, 190 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Ocak-Mart döneminde yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 191,8 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 113,1 milyar TL’si komple yeni yatırım, 67,4 milyar TL’si tevsi ve 11,3 milyar TL’si ise diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.

OCAK-MART DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI

Ocak-Mart döneminde verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 191,8 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 31,3 milyar TL’si Enerji sektöründe, 53,5 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 85,2 milyar TL’si İmalat sektöründe, 16,3 milyar TL’si Madencilik sektöründe ve 5,5 milyar TL’si ise Tarım sektöründedir.

Ocak-Mart döneminde düzenlenen 2.702 adet yatırım teşvik belgesinin 2.090 adedi Bölgesel, 608 adedi Genel ve 4 adedi ise Stratejik (3 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 191,8 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 144 milyar TL’si Bölgesel, 47,5 milyar TL’si Genel ve 212 milyon TL’si Stratejik (125 milyon TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.

2012/3305 SAYILI KARAR DÖNEMİNDEKİ BİRİKİMLİ GELİŞMELER (20.06.2012 – MART 2025)

Yatırım Teşvik Belgelerinin Genel Karakteristikleri

20.06.2012 tarihinden Mart 2025 sonuna kadar 99.757 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin 95.722 adedi yerli firmalar, 4.035 adedi de yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Bu dönemde yerli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 11,5 trilyon TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı ise 2,1 trilyon TL’dir.

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI

Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,3, II. Bölge yüzde 18,1, III. Bölge yüzde 13,4, IV. Bölge yüzde 9,2, V. Bölge yüzde 7,0, VI. Bölge yüzde 12,7 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay almıştır. Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 43,5, II. Bölgenin payının yüzde 18,7, III. Bölgenin payının yüzde 14,6, IV. Bölgenin payının yüzde 8,0, V. Bölgenin payının yüzde 5,7, VI. Bölgenin payının yüzde 4,6 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 4,9 olduğu görülmektedir.

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI

20.06.2012 tarihinden Mart 2025 sonuna kadar düzenlenen 99.757 adet teşvik belgesinin 61.583 adedi Komple Yeni Yatırım, 30.601 adedi Tevsi ve 7.573 adedi Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlara aittir. Bu dönemde öngörülen 13,6 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 8,1 trilyon TL’si Komple Yeni Yatırım, 4,3 trilyon TL’si Tevsi Yatırım ve 1,2 trilyon TL’si Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlardır.

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI

20 Haziran 2012 tarihinden Mart 2025 sonuna kadar düzenlenen 99.757 adet yatırım teşvik belgesinin 68.616 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 1.660 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 96 adedi Büyük Ölçekli, 30.826 adedi Genel ve 219 adedi ise Stratejik (117 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 13,6 trilyon TL’lik sabit yatırım tutarının 7,7 trilyon TL’si Bölgesel (267 milyar TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 671 milyar TL’si Büyük Ölçekli, 3,7 trilyon TL’si Genel, 1,5 trilyon TL’si Stratejik (36,6 milyar TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI

20.06.2012 tarihinden Mart 2025 sonuna kadar düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 13,6 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 2,6 trilyon TL’si Enerji, 3,9 trilyon TL’si Hizmetler, 6,5 trilyon TL’si İmalat, 444,4 milyar TL’si Madencilik ve 179,2 milyar TL’si Tarım sektörlerindedir.

PROJE BAZLI DEVLET YARDIMI VERİLMESİNE İLİŞKİN KARAR KAPSAMINDA DÜZENLENEN BELGELER

2012 yılından itibaren Yatırım Teşvik Sistemi kapsamında yatırımlar desteklenmekle birlikte ülkemiz için stratejik önemi haiz özel nitelikli projeler ile teknolojik dönüşüm sağlayacak yatırımların desteklenmesine yönelik hazırlanan proje bazlı teşvik sistemine ilişkin usul ve esasları belirleyen “Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar” 26/11/2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu düzenleme ile kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda ülkemizin mevcut veya gelecekte ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarını karşılama, arz güvenliğini sağlama, dışa bağımlılığını azaltma, teknolojik dönüşümünü sağlama, yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve katma değeri yüksek olma niteliklerini haiz yatırımların proje bazlı olarak desteklenmesi amaçlanmaktadır.

Uygulama sürecinde, sistemin amacına uygun olarak belirlenecek yatırım konularında yapılacak sabit yatırım tutarı 1 milyar TL’nin üzerinde olan yatırım projelerine ilişkin müracaatlar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından davet veya çağrı usulü ile toplanmaktadır.

Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar kapsamında 58 teşvik belgesi düzenlenmiştir. Söz konusu belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,3 trilyon TL, öngörülen istihdam ise 45.007 kişidir.